Terapia Funkcjonalna: Agnieszka Śliwka „Czym jest rehabilitacja funkcjonalna?”

W poszukiwaniu dobrej, skutecznej rehabilitacji współczesny pacjent może napotkać wiele trudności. Specjalistyczne teksty artykułów z takich dziedzin medycyny jak: ortopedia, neurologia, reumatologia, pediatria i inne opisują najczęściej badania naukowe, jakie prowadzi się współcześnie. Przedstawiają zawiłe statystyki, dokładnie dokumentują przebieg badań diagnostycznych, zabiegów i technik operacyjnych, rozpisują się o epidemiologii oraz nowościach stosowanych w farmakoterapii. Zbyt mało miejsca poświęca się jednak temu, co dla pacjenta staje się istotne, gdy po trudach szpitalnego życia powraca do swojego domu i zostaje tam sam z mnożącymi się problemami. Ból, niemożność wykonania podstawowych czynności samoobsługowych, zależność od innych, izolacja, wszędzie obecne bariery architektoniczne, to tylko niektóre z kłopotów. Lekarze i rehabilitanci pracujący w szpitalu zalecają dalsze leczenie i rehabilitację, ale jak i gdzie jej szukać? Jak znaleźć dobrych fachowców, którzy pomogą odzyskać sprawność, uporać się z bólem lub walczyć z wadą postawy?

Co to jest rehabilitacja funkcjonalna?

Odpowiedzią, drogi pacjencie, jest rehabilitacja funkcjonalna. Pojęcie to oznacza INDYWIDUALNE postępowanie rehabilitacyjne ukierunkowane na ograniczoną funkcję ruchową wskazaną przez samego chorego. Dobór metod terapii uzależniony jest od stanu klinicznego pacjenta. Nie oznacza to oczywiście, że terapeuta pozostawi Cię w sytuacji, w której będzie biernie oczekiwał na wskazanie mu zadań. Należy rozumieć to, jako wspólne poszukiwanie problemu, który jest dla Ciebie najbardziej istotny i uciążliwy. Jedni będą chcieli jak najszybciej odzyskać funkcje ruchowe kończyny górnej, inni wchodzić po schodach, a jeszcze inni samodzielnie przesiąść się z łóżka na wózek, czy zredukować ból pleców. Ty określisz nad czym chcesz pracować. Kolejna cecha terapii funkcjonalnej to ścisłe dostosowanie terapii do wskazanego problemu oraz pozytywne nastawienie rehabilitanta do Ciebie i wyznaczonych celów terapii. Postępowanie rehabilitacyjne musi odbywać się w sposób bezbolesny, z Twoją pełną akceptacją wyznaczanych zadań.

W trakcie terapii będziesz mógł wielokrotnie przekonać się o jej skuteczności. Dobrze przygotowany terapeuta będzie umiał wykonać proste testy ją oceniające. Różnica między pomiarami kończącymi terapię a tymi, które zanotujecie przed nią da Ci obraz postępów i zmian dokonujących się w Twoim ciele. Będzie to o sekundę lepszy czas pokonania danego dystansu, nieco wyżej uniesiona ręka z kubkiem, wyraźniej obciążana chora kończyna, czy zmniejszony ból. Jednocześnie ewentualny brak poprawy da terapeucie informację o konieczności zmiany postępowania, poszukiwania innych przyczyn istniejących zaburzeń i zastosowania innych metod terapii. Rehabilitacja funkcjonalna jest dla Ciebie, czyni pacjenta aktywnym uczestnikiem procesu zdrowienia. Każdy potencjał siły mięśniowej, ruchomości, elastyczności tkwiący w Twoim ciele zostanie wykorzystany do usprawniania. Nie ma możliwości, żebyś został oszukany, żeby ktoś uczył się na Twoim ciele, lub żebyś uczestniczył w złej, nieskutecznej terapii. Zasada jest prosta: widzisz efekty współpracy terapeutycznej, jesteś lepiej do niej zmotywowany.

Wiemy już, jak powinna wyglądać rehabilitacja funkcjonalna, następnym krokiem jest jej odnalezienie. Dzięki międzynarodowym szkoleniom dla terapeutów prowadzonym w naszym kraju staje się to coraz prostsze, jednak często łączy się z koniecznością prywatnego finansowania leczenia. Pocieszające jest to, że coraz więcej państwowych placówek posiada już terapeutów takich metod, opartych na pracy funkcjonalnej, jak: PNF, NDT Bobath, metoda Vojty, czy FBL. Warto jednak sprawdzić, czy mają oni możliwość pracy tymi metodami w zatrudniających ich placówkach. Indywidualna terapia wymaga bowiem istnienia odpowiednich warunków lokalowych i sprzętowych (minimum: mata, stół terapeutyczny, przyrządy do wykonania testów funkcjonalnych, nauki chodu, schody, piłki terapeutyczne itp.) oraz przynajmniej 30 minut, które rehabilitant może poświęcić tylko Tobie. Należy odszukać zatem terapeutów posiadających certyfikaty zaświadczające o ich znajomości opisywanych metod, najlepiej poparte doświadczeniem zawodowym.