PNF

 

Metoda PNF została opracowana przez Hermana Kabata, a następnie rozwinięta przy współpracy z Margaret Knott i Dorothy Voss.
Jest to sposób leczenia dysfunkcji nerwowo-mięśniowych, objawiających się zaburzeniami pracy na obwodzie (spastyczność, sztywność, wiotkość, zaburzenia koordynacji i siły) za pomocą torowania, ułatwiania przepływu informacji – głownie poprzez pobudzenie proprioreceptorów (receptorów narządu ruchu).

Pojęcie ułatwiania może być pojmowane nieco szerzej. Określa ono wtedy wszelkie działania mające na celu uruchomienie zachowanego potencjału adaptacyjnej plastyczności mózgu, tzn. umożliwienie przejęcia przez ośrodki korowe, sąsiadujące z polami uszkodzonymi, ich funkcji.

Zjawisko plastyczności tkanki nerwowej oparte jest na dwóch mechanizmach: nowotworzenia wypustek komórkowych w obrębie sprawnych neuronów na bazie regeneracji, reaktywności i kompensacji oraz ujawnienia nieczynnych do chwili uszkodzenia, chociaż wytworzonych wcześniej, połączeń synaptycznych międzyneuronalnych. Zgodnie z najnowszymi badaniami, prowadzonymi nad fizjologią układu nerwowego w życiu codziennym, aktywne jest jedynie około 10% potencjału komórkowego naszego mózgu, tzn. jedynie w jedne dziesiątej części komórek wchodzących w skład centralnego układu nerwowego zachodzą procesy gromadzenia dostarczanych informacji, ich selekcji, syntezy oraz tworzenia reakcji następczej. Pozostałe 90% wydaje się być niewykorzystane.

Powstało kilka teorii określających możliwe przyczyny takiej sytuacji. Twórcy jednej z nich uważają, że w miarę rozwoju gatunkowego wolne komórki będą stopniowo aktywowane dla zwiększenia pojemności mózgu. Inna koncepcja przyporządkowuje tym komórkom funkcję wstępnej analizy bodźców dostarczanych do ośrodkowego układu nerwowego. Analiza ta ma zapobiegać powstaniu nadmiernego chaosu informacyjnego.

Kolejna teoria zakłada, że obszary zapasowe w trakcie rozwoju osobniczego mogą zastępować funkcję rejonów uszkodzonych. Tak więc wydaje się, że właściwości kompensacyjne układu nerwowego są dość duże. Muszą być jednakże prawidłowo wykorzystane. W takim ujęciu PNF jest swego rodzaju filozofią, zakładającą zachowanie w każdym przypadku tzw. pozytywnego potencjału i odbudowywanie na jego bazie możliwości funkcjonalnych organizmu. Aby w pełni wykorzystać zjawisko plastyczności układu nerwowego należy – zgodnie z założeniami metody PNF – w pełni zaktywizować receptory narządu ruchu.

Tylko bowiem maksymalne zwiększenie informacji dopływających do wyższych pięter ośrodkowego układu nerwowego uruchamia mechanizmy kompensacyjne i naprawcze. Według filozofii PNF proponowana pacjentowi terapia ma być bezbolesna i funkcjonalna, to znaczy zgodna z potrzebami ruchowymi zgłaszanymi przez chorego i wzorowana na naturalnych ruchach zdrowego człowieka. Ostatnie lata jeszcze silniej zaakcentowały ten aspekt terapii – praca nad funkcją to nie tylko ustalenia poczynione między pacjentem i terapeutom, to przede wszystkim dążenie do uzyskania w terapii sytuacji zadaniowej w której chory może w bezpieczny sposób podjąć próbę odtworzenia funkcji.

Oznacza to analizę ruchu pacjenta w odniesieniu do jego prawidłowego fizjologicznego przebiegu oraz włączenie do procesu usprawniania elementów treningu samoobsługi z wykorzystaniem przedmiotów codziennego użytku i sytuacji zadaniowych, które pacjent zgłosił jako trudne bądź niemożliwe do wykonania.

Korzyści z pracy w Koncepcji PNF to:

  • metoda przyjazna dla pacjenta – oparta na bezbolesnej pracy, wykorzystującej silne odcinki ciała i umiejętności chorego do ułatwiania redukcji utraconych funkcji,
  • wysoki poziom bezpieczeństwa terapii wynikający z integracji zabiegu z diagnostyką,
  • możliwość pracy z chorym na każdym poziomie dysfunkcji – zabezpieczenie terapią wszelkich funkcji odruchowych do wegetatywnych,
  • wysoki poziom edukacji pacjenta, oparty na współuczestnictwie w planowaniu terapii oraz kontynuacji ćwiczeń w formie programu domowego,
  • niewielkie wymagania sprzętowe,
  • duża efektywność prowadzonej terapii, wynikająca z dokładnej analizy problemu i ukierunkowanych oddziaływań.

Zastosowania:

  • udary mózgu
  • SM
  • MPDz
  • urazy rdzenia kręgowego
  • choroba Parkinsona
  • choroby nerwowo-mięśniowe
  • skoliozy
Rozmiar czcionki
kolory